NIEUWSARTIKEL

“Dat register gaat er komen.” Op 28 november 2024 was dit één van de oneliners in het interview met ministerie van JenV, AP en NGFG. De contouren zijn al zichtbaar, maar hoe het er precies uit gaat zien is nog even afwachten. Dat is werk in uitvoering. Het bleek ruim voldoende voer voor discussie over het aanstaande NRFG. In drie verschillende bijeenkomsten in de afgelopen weken is het NRFG besproken. 

In gesprek over het NRFG op 28 november 2024

Het NGFG organiseerde een goed bezochte bijeenkomst waar de belangrijkste stakeholders onder leiding van dagvoorzitter Roderik van Grieken informatie deelden én ophaalden uit de zaal. De Autoriteit Persoonsgegevens verwoordde haar steun aan dit register en ook vanuit het NGFG werd positief gesproken over het verbeteren van de kwaliteit van FG's. Maar, daarmee is er nog geen register. Want er zijn nog punten waar hard aan gewerkt wordt. Dat maakte dat alle input die werd gegeven zorgvuldig werd genotuleerd voor het vervolgtraject. Wat is eigenlijk een goede FG? Hoe kom je erin? Waar ligt de verantwoordelijkheid van de verwerkingsverantwoordelijke of verwerker? Wordt dit register uiteindelijk een wettelijke verplichting? Over het laatste is de stand van zaken helder: nu (nog) niet. En voor de niet-juristen onder de FG-collega's: een juridische opleiding is geen kwaliteitscriteria.  

Stellingen

Drie stellingen zorgden voor enige structuur in een mooi debat over de toekomst van het register en het beroep van de FG. De stelling “5 jaar ervaring als FG moet één van de toelatingscriteria zijn”, werd bekritiseerd én omarmd. Vergelijkbare criteria heb je ook in andere beroepen zoals accountants waar een stageverplichting zorgt voor nieuwe aanwas, maar tegelijkertijd wil je misschien niet kwalitatief goede FG's uitsluiten die nog niet 5 jaar werkzaam zijn als FG.  

Een andere woordenwisseling kwam op gang bij de stelling dat je als Register-FG aangesproken moet kunnen worden op een onjuiste positionering door de verwerkingsverantwoordelijke of verwerker waar je FG bent. Voor: als FG moet je niet wíllen werken bij een organisatie die jou niet de middelen, positie en onafhankelijkheid biedt. Tegen: FG's moeten niet persoonlijk afgerekend worden als ze het niet voor elkaar krijgen hun verwerkingsverantwoordelijke te overtuigen.  

De laatste stelling bood ruimte voor een discussie over praktische zaken van een register inschrijving, hoe blijf je Register-FG? Inzet: een minimaal aantal uren aan opleidingen volgen bij een door het register geaccrediteerde opleidingsorganisatie en zich committeren aan de gedragscode van het register. Het leidde tot betogen voor efficiëntie en een zo simpel mogelijk register. Geen extra tijdsbesteding, geen extra vereiste middelen bij de organisaties en niet wéér een extra puntensysteem met administratie. Maar de meeste deelnemers spraken over deze stelling als een logisch onderdeel van een kwaliteitsregister, hoewel niet alleen opleiding maar ook andere activiteiten zouden moeten meetellen.  

Met open vizier en goede voor- en tegenargumenten zijn de stellingen besproken. De uitkomsten van de discussies zijn niet bedoeld om als harde eisen voor het NRFG te gaan gelden, maar bedoeld als stof tot nadenken. De argumenten worden meegenomen in de vervolgstappen.

Staatssecretaris Struyken

Op 2 december vierde de Autoriteit Persoonsgegevens het 15-jarig bestaan van het Europese Handvest, met daarin het recht op gegevensbescherming. Waar Aleid Wolfsen de viering wat droevig kleurde vanwege zijn ervaringen met organisaties die bij twijfel niet de burger eerst plaatste, noemde staatssecretaris Teun Struycken in zijn bijdrage de handelingsverlegenheid van organisaties: iets niet doen, omdat het idee is dat het niet zou mogen van de AVG. Ook was er plek in zijn verhaal voor de FG:  
 
“Te denken valt aan beter functionerend toezicht, ook binnen organisaties. De functionaris voor gegevensbescherming, ofwel de FG, vervult deze belangrijke taak. 

Deze taak verplicht ons kritische vragen te stellen: kan de FG goed zijn of haar werk doen? Hebben wij hem of haar toegerust met de juiste middelen? Kan de FG de juiste adviezen geven, en worden deze adviezen opgevolgd? Kan de FG waar nodig de vrees voor de AVG indammen en handelingsverlegenheid doorbreken? 

De borging van de kwaliteit en de versterking van de positie van de FG zijn cruciaal voor een betere naleving van de AVG door organisaties én overheden. Daarom is mijn ministerie, in samenwerking met verschillende FG’s en stakeholders, waaronder de AP, druk bezig met de oprichting van een kwaliteitsregister.” 

Bovenstaande alinea's sluiten volgens de staatssecretaris aan bij de uitspraken van de Europese Commissie in haar tweede evaluatie van de AVG, die aangeven dat er verdere vooruitgang moet worden geboekt. Over die verdere vooruitgang gesproken: we geven graag ook alvast een tipje van sluier van de volgende stappen rond het NRFG zoals kortgeleden besproken in Den Haag. 

Bijeenkomst NRFG van 11 december 2024

De meest recente toevoeging aan dit inmiddels drieluik, vond vorige week plaats. In Den Haag kwamen de stuurgroep en werkgroepleden bij elkaar samen met het ministerie van JenV en AP om de vervolgtijdslijnen neer te zetten en aan te voelen welke keuzes nog gemaakt moeten worden. Hoofdonderwerk van de sessie was opnieuw: (het meten van) kwaliteit.  

Het plan is om begin 2025 meer te communiceren over het wie, waarom en hoe van het register. Daarbij worden ook de communicatielijnen vanuit ministerie van JenV en AP gebruikt ter voorbereiding op de daadwerkelijke en feestelijke oprichting op 15 mei 2025. Dat er in de tussentijd nog veel werk verzet moet worden is een gezamenlijke conclusie. Maar dat conform het huidige regeerprogramma verdere vooruitgang geboekt is en nog gaat worden in de aankomende maanden, dat is een feit.